Edukacja

Koniec roku to zwykle czas podsumowań, refleksji i planów na przyszłość. To czas, kiedy zastanawiamy się, co z zeszłorocznych planów udało nam się zrealizować, a czego nie. Snujemy plany na rok następny. Jednak z tymi planami to jest tak, że czasami życie weryfikuje je na różne sposoby i pisze scenariusze, których zupełnie się nie spodziewaliśmy. Jeszcze pół roku temu, zupełnie nie myślałem o tym, że będę pisał teksty i zamieszczał fotografie zwierząt na profilu arboretum. Pomysł na „Arboretum to nie tylko rośliny” powstał spontanicznie, zyskał aprobatę przełożonych i mam nadzieję, że na dłużej zagości na naszej stronie. Oczywiście istotą funkcjonowania arboretum są jednak rośliny. I to dla nich właśnie przyjeżdżacie do nas z całej Polski. Nie zmienia to jednak faktu, że żyją tu również zwierzęta i to o nich chciałbym nadal opowiadać w przyszłym roku. Nie będę unikał tematów trudnych, możliwe, że czasami będę „stąpał po cienkim lodzie” . Takie są plany, a jak będzie – zobaczymy.

I w tym momencie chciałbym wszystkim serdecznie podziękować, zarówno tym, którym posty się podobały, jak i tym, którym niestety nie. Za waszą pozytywną aktywność, za słowa otuchy i wsparcia, jakie otrzymałem – nie spodziewałem się aż tak pozytywnego odbioru.

Dziś publikujemy ostatni w tym roku post z cyklu „Arboretum to nie tylko rośliny”. Jako że nie jest to post tematyczny, a raczej refleksyjny, długo zastanawiałem się jakie zdjęcia w nim opublikować. Patrząc na to, co dzieje się za oknem, jak nasza zima zawzięcie walczy z jesienią i wiosną, i tę walkę przegrywa, oraz aby nie pogłębiać Waszych stanów depresyjnych, wybrałem zdjęcia owadów zrobione latem. Zdjęcia kontrastujące z tym, co aktualnie dzieje się w przyrodzie. Zdjęcia słoneczne, radosne i ciepłe. Chciałbym, abyśmy w takim nastroju pożegnali ten ustępujący rok, bo tego, jaki będzie następny, nie wiemy.

A na koniec, w imieniu całej załogi naszego arboretum, chciałbym Wam życzyć zdrowych, radosnych, rodzinnych Świąt Bożego Narodzenia oraz szczęśliwego Nowego Roku. Aby spełniły się wszystkie Wasze plany, również te związane z wizytą w naszym ogrodzie. Aby przyszły rok, był tak radosny i kolorowy jak te zdjęcia. A największą nagrodą dla nas – pracowników, po Waszej wizycie będą słowa – było warto!

„Arboretum to nie tylko rośliny – Dokarmiać, czy nie dokarmiać?„

Oto jest pytanie! Temat dokarmiania ptaków jest mocno „oklepany”. Powraca każdej jesieni. Jednak skoro powraca tak często, to musi być ważny. Dokładnie tak – jest bardzo ważny! Ważny dlatego, że dokarmianie dzikiej zwierzyny w okresie zimowym, bez względu na to, czy pomagamy dużym ssakom, czy małym ptaszkom, to jest to poważna ingerencja w naturę. A z tymi „ingerencjami” to musimy być bardzo ostrożni. Ptaki zimujące w naszym kraju są doskonale przystosowane do tego, aby przetrwać zimę. W okresie jesieni lokalizują potencjalne żerowiska i później skrzętnie z nich korzystają. Tarnina, głóg, jarzębina, drzewa owocowe zapewniają ptakom schronienie i bogate menu. Wykładając karmę w miejscach dokarmiania, zakłócamy ten proces. Zabijamy u ptaków ich naturalny instynkt poszukiwania pokarmu. Przyzwyczajamy je do tzw. łatwizny, uzależniamy je od nas. Zapewne wielu z Was zauważyło, że po porannym napełnieniu karmnika, ptaki pojawiają się prawie natychmiast. My ich nie widzimy, a one z pobliskich drzew, bacznie nas obserwują i zaraz po naszym odejściu zlatują się na pyszne, łatwe jedzonko. Czekają na nas.

A teraz wyobraźmy sobie, taką sytuację, że następuje nagły, niespodziewany atak ostrej zimy. Nam w tym czasie trafił się jakiś wyjazd albo miejsce naszego dokarmiania jest oddalone od miejsca zamieszkania i nie możemy do niego dotrzeć z powodu obfitych opadów śniegu. A ptaki na nas czekają, ponieważ wcześniej uzależniliśmy je od takiego sposobu pobierania pokarmu. I w momencie, kiedy najbardziej tej pomocy potrzebują – nie otrzymują jej. Resztę dopowiedzmy sobie sami. Dlatego decyzja o rozpoczęciu dokarmiania powinna być odpowiedzialna. Musimy przeanalizować wszystkie za i przeciw tak, aby nie wyrządzić więcej szkody niż pożytku. Regularność i konsekwencja to kluczowe zasady, którymi powinniśmy się kierować. Jeżeli nie jesteśmy pewni, czy ich dotrzymamy, to lepiej nie podejmujmy tego tematu. A więc odpowiedzialna decyzja. Jeżeli już się zdecydujemy, to dokarmianie ptactwa jest jak najbardziej na tak.

Wprawdzie ostatnie zimy nie są zbyt wielkim wyzwaniem dla dziko żyjącej zwierzyny, ale umiejętne dokarmianie na pewno im nie zaszkodzi. Właśnie – dokarmianie, pomoc, a nie karmienie czy tuczenie ptactwa. To kolejna zasada, której powinniśmy przestrzegać. Do karmnika zadajemy tyle ziarna, aby było ono wyjadane w całości. W przypadku załamania pogody, ilość zawsze można zwiększyć. Idealną sytuacją jest taka, że ptaki po wyjedzeniu nasion odlatują i próbują szukać pożywienia naturalnego. Do karmnika w żadnym wypadku nie wykładamy pożywienia przetworzonego. Żadnego chleba czy resztek obiadowych. Owszem, ptaki to wszystko zjedzą, ale skutki dla nich mogą być opłakane. Tylko naturalne nasiona, np. słonecznik, kukurydza, pszenica lub mieszanki dostępne w sprzedaży. Jabłka, gruszki, surowa słonina też będą świetnym urozmaiceniem zimowego menu. Pamiętajmy również o wodzie. Karmnik, w którym wykładamy pożywienie, powinien mieć solidne zadaszenie, które ochroni jedzonko przed opadami a ptaki przed skrzydlatymi drapieżnikami. Tym, co dzieje się w karmniku będzie też zainteresowany nasz kotek, który wyszedł na spacer. Aby jego zainteresowanie nie zostało sfinalizowane w sposób dramatyczny, dobrze jest usadowić karmnik min. 1,5m nad ziemią, na metalowej rurze. Karmnik trzeba też często czyścić. Bardzo szybko pojawią się w nim ptasie odchody. Należy też usuwać resztki niezjedzonego pokarmu. Ptaki są również nosicielami chorób i pasożytów, stąd higiena miejsca dokarmiania jest bardzo ważna. Mam nadzieję, że uświadomiłem Wam, że z pozoru prosta czynność – dokarmianie – to jednak bardzo delikatna i skomplikowana materia.

W każdej sekundzie naszego życia, korzystając ze zdobyczy cywilizacji w sposób pośredni lub bezpośredni – ingerujmy w naturę, często nawet nie zdając sobie z tego sprawy. Decydując się na dokarmianie zwierzyny, ingerencję tą podejmujemy świadomie. Dlatego jeszcze raz to powtórzę – podejmijmy tę decyzję odpowiedzialnie, tak abyśmy nie musieli sobie wyrzucać, że „zabiliśmy miłością”.

W tym poście będzie tylko jedno zdjęcie – symboliczne zdjęcie pustego karmnika. I od Was tylko zależy, czy go napełnicie, czy nie.

Kto z nas nie marzy o czymś takim, jak oczko wodne a w nim krystalicznie czysta woda, piękne rośliny, specyficzny mikroklimat, żabka, może jakiś zaskroniec, kolorowe ryby, uspokajający szum kaskady. Oto prosta definicja oczka wodnego. A na koniec tego opisu, a właściwie, pewnie powinienem był od tego zacząć – ciężka harówa od wiosny do zimy, konsekwentne przestrzeganie zasad i ogromna wiedza człowieka, który u nas się tym zajmuje. I teraz jest to pełna definicja oczka wodnego. Dlatego nasze wyglądają właśnie tak, jak te z marzeń. Mamy ich „tylko” 12. Każde jest inne, różnią się od siebie, ale łączy je jedno – we wszystkich żyją rybki. Jednak nie we wszystkich mogą zimować. I o tym będzie dzisiejszy post. Krok po kroku przedstawię czynności, które wykonujemy, aby nasi kolorowi podopieczni bezpiecznie przetrwali zimę.

Późna jesień, koniec sezonu turystycznego, to okres, kiedy w oczkach zaczyna się tzw. brudna robota – i to dosłownie. Woda z niektórych zbiorników jest wypompowywana, są one odmulane, czyszczone, rośliny zabezpieczane.

Rybki są odławiane.

Te największe, karpie koi są wpuszczane do tzw. stawu z kładką. Jest to duży zbiornik o zróżnicowanych głębokościach, w którym przez całą zimę pracuje natleniacz. Ryby wpuszczone do tego stawu muszą już radzić sobie same. Nasza opieka nad nimi w tym momencie się kończy. Do tego zbiornika wpuszczamy tylko duże karpie koi, ponieważ rządzą w nim szczupaki. Kiedyś, nieopatrznie wpuściliśmy tam karasie ozdobne i zostały one potraktowane przez nasze drapieżniki jako darmowa przekąska.

Duże karpie, właśnie ze względu na swoją wielkość nie są przedmiotem zainteresowania szczupaków i wzajemnie się tolerują.

Do przezimowania małych rybek przygotowujemy dwa zbiorniki. Muszą one mieć odpowiednią głębokość – najlepiej około 1,5m. Podłączamy do nich natleniacze. Z uwagi na to, że w stosunkowo małych zbiornikach gromadzi się dużo ryb, urządzenia te są niezbędne.

Na koniec na oczka nakładana jest siatka ochronna, ponieważ nasz ogród bardzo często odwiedza czapla, a ta w przeciwieństwie do naszych wspaniałych zwiedzających, nie przylatuje tu tylko po to, aby sobie rybki pooglądać.

Zasadniczo, zwierzęta żyjące w naszym arboretum, nie wymagają opieki. Radzą sobie same. Jednym z wyjątków są rybki, kolorowi mieszkańcy naszych oczek wodnych. Teraz poświęcamy im trochę uwagi, zabezpieczamy je, pomagamy przetrwać zimę, a wiosną to one upiększą swoją obecnością nasze zbiorniki.

Oczka wodne, takie jak te z marzeń, a w nich piękne rybki! Między innymi dlatego warto odwiedzić arboretum w Bolestraszycach.

Zapraszamy na wiosnę!

„Arboretum to nie tylko rośliny – Nie bójmy się zaskrońca”

Wstrętny, straszny, obrzydliwy, piękny, wspaniały, tajemniczy. Czy tyloma skrajnie różnymi przymiotnikami można określić jedno zwierzę? Można – węża. Węże od zawsze budziły wśród ludzi emocje - strach i podziw. I nie ma się co dziwić, niektóre z nich są potężne i jadowite, niektóre łagodne i zupełnie dla człowieka nieszkodliwe. Do tych drugich należy powszechnie występujący w Polsce gad – zaskroniec zwyczajny. Jest gatunkiem dosyć pospolitym, aczkolwiek rzadko widywanym w naturze. Zamieszkuje tereny wokół jezior, rzek i stawów. Żywi się owadami, gryzoniami, żabami. I co najważniejsze – nie stanowi żadnego zagrożenia dla człowieka. Boi się nas, ucieka przed nami. I pomimo tej nieszkodliwości zdarza się, że jest przez ludzi zabijany. Bo jest mylony ze żmiją, „bo jest wstrętny”, „bo może ugryźć”. A tak naprawdę to jeszcze nigdy nie zdarzyło się, żeby zaskroniec w jakikolwiek sposób zaatakował człowieka. Gad ten nie posiada zębów jadowych. Ma szereg drobnych ząbków, które służą mu do przytrzymywania swojej ofiary. Ukąsić nas może tylko wtedy, gdy będziemy chcieli go złapać. Wtedy też może potraktować nas dość brzydko pachnącą cieczą, zwrócić część niestrawionego pokarmu lub udawać martwego. W taki sposób broni się przed śmiertelnym zagrożeniem. Dlatego, jeżeli będziemy mieli to szczęście i spotkamy go na swojej drodze, podelektujmy się jego widokiem i dajmy mu spokojnie odejść – a on spokojnie odejdzie. Nie pozwólmy aby nasze fobie, strachy, uprzedzenia doprowadziły nas do takiego stanu, że decydujemy się na zabicie tego pięknego zwierzęcia. Zaskrońce żyją w naszym środowisku „od zawsze”, są jego niezbędnym i potrzebnym ogniwem. Oglądajmy je, chrońmy, podziwiajmy.

W naszym arboretum również żyje kilka tych gadów. Podczas zwiedzania ogrodu, zobaczyć je jest niezwykle trudno. Ale wspaniałe jest to, że w ogóle tu są. Że żyją w miejscu w którym codziennie spacerują setki ludzi. Świadczy to o tym, że prawidłowa, wieloletnia, konsekwentna polityka prowadzenia ogrodu doprowadziła do tego, że są tu miejsca dzikie, miejsca gdzie przyroda rządzi się swoimi prawami. Oprócz pięknie utrzymanych, pielęgnowanych terenów z roślinami ozdobnymi, mamy też niekoszone łąki i naturalne zakrzaczenia. Mamy miejsca, gdzie jeżeli drzewo spadnie – to leży nie usuwane. Bo w tych miejscach rządzi natura. Bo tu jest życie. Bo tu uciekają przed nami i żyją te wszystkie wspaniałe zwierzęta, które Wam opisuję. I to jest piękne, i niech tak zostanie.

„Arboretum to nie tylko rośliny – Nie bójmy się zaskrońca”

Arboretum i Zakład Fizjografii w Bolestraszycach
- Instytucja Kultury Województwa Podkarpackiego

Kontakt

Arboretum i Zakład Fizjografii w Bolestraszycach- Instytucja Kultury Województwa Podkarpackiego

Drodzy Goście!

Kontakt

Arboretum i Zakład Fizjografii w Bolestraszycach
- Instytucja Kultury Województwa Podkarpackiego